Yüksek Seçim Kurulunun kuruluşu, görev ve yetkileri
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Yargıtay ve Danıştay’ın kendi içlerinden çıkardıkları üyeden oluşan, ülkemizde yapılan seçimlerin genel yönetim ve denetimini yürüten, aynı zamanda da seçimlerin yargısal denetimini sağlayan karma egemen üst yargı merciidir. Yüksek Seçim Kurulu’nun kuruluşu, üye sayısı ve görev ve yetkilerine gelin birlikte bakalım.
İçindekiler
YSK ne zaman kuruldu?
YSK 16.02.1950 tarihinde ve 5545 sayılı Milletvekilleri Seçimi Kanunu ile Ankara’da görev yapmak üzere kuruldu. Bu kanun süreci ile birlikte yargı denetimi esası da gelmiştir. Bu kanunla birlikte seçim güvenliği yeni kurallara bağlanmış ve seçim işlerinin seçim kurullarınca yürütüleceği, seçim kurullarının bütün işlerinin görülmesinde yargıç gözetim ve denetime tabi olacağı da hükme bağlanmıştır.
Bu kanun 26.04.1961 tarihinde kabul edilen 298 sayılı kanun ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Yüksek seçim kurulu, 5545 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu ile Kurulmuş 26 Nisan 1961 yılı 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda da yer almıştır.
5545 sayılı Kanunla getirilen esaslar, bu kanunla da korunmuş, Kanun’un 9. ve 10. maddesi; 5545 sayılı Kanun’un 57. ve 58. maddeleriyle aynı içerikte düzenlenmiştir.
Yüksek Seçim Kurulunun kuruluş biçimi
Yüksek seçim kurulu üye sayısı, 7 asil, 4 yedek üye olmak üzere 11 kişiden oluşur. Bu üyelerin altısı Yargıtay, beşi Danıştay Genel Kurullarınca, kendi üyeleri arasından üye tamsayılarının salt çoğunluğunun gizli oyu ile seçilmektedir.
Üyeler de, salt çoğunluk ve gizli oyla aralarından bir başkan ve başkan vekili seçer.
Yüksek Seçim Kurulu seçimleri düzenler ve karar bağlar.
Seçimle ilgili itirazlar varsa inceler ve karar verir.
Kararları kesindir, değiştirilemez. İtirazlar için başka mercilere başvurulamaz.
7’si asıl, 4’ü yedek olmak üzere toplam 11 üyeden oluşur.
Bu üyelerin 6’ı Yargıtay’dan ve 5’i Danıştay’dan seçilir.
Üyelerin görev süreleri 6 yıldır, süresi biten tekrar seçilebilir.
YSK’nın görev ve yetkileri
Yüksek Seçim Kurulu, özel kanunlara göre yapılacak milletvekilliği, il genel meclisi üyeliği, cumhurbaşkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, muhtarlık, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ve Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halk oylamasına sunulmasında genel yönetim ve yargısal denetimi sağlar.
Seçim sonuçlarına yapılacak her türlü itiraza karşı başvurulabilecek son mercii Yüksek Seçim Kuruludur. Yüksek Seçim Kurulu’nun verdiği kararlar kesindir, YSK’nın vermiş olduğu kararlara karşı herhangi bir yargı merciine başvurulamaz.
Valiler, kaymakamlar, belediye başkanları, muhtarlar ve bütün kamu görevlileri her türlü seçim işleri ve seçmen kütükleri yazımında, seçim kurullarının istediği bilgileri ve belgeleri, gecikmeden, süresinde ve doğru olarak göndermeye mecburdur.
Seçmen kütüğünün kurulması, güncelleştirilmesi ve bundan elde edilecek liste, çizelge ve diğer malzemenin gerekli yerlere ulaştırılması ve dağıtılması için Yüksek Seçim Kurulunca alınacak kararlar bütün kamu kuruluşlarını ve görevlilerini bağlar.
