Sosyal medya akıl sağlığını ve mutluluğu artırır mı?

1971 yılında gönderilen ilk e-posta‘nın üstünden 49 yıl geçti. Günümüzde ise Facebook, Twitter ve Instagram gibi sosyal medya uygulamaları insan zihnini adeta ele geçirdi. Günümüzde 4 insandan 1’inin sosyal medya hesabı bulunuyor. Sosyal medya uygulamalarının faydalarından çok söz edilse de bazı araştırmacılar tarafından elde edilen bulgular, sosyal medya hesaplarının akıl sağlığı ve mutluluğu negatif etkileyebileceğini gösteriyor.

Facebook üzerine bir araştırma gerçekleştiren Michigan Üniversitesi’nde görevli sosyal psikiyatrist Ethan Cross, Facebook’un, sosyal iletişim açısından insan gereksinimlerini karşılayan olmazsa olmaz bir kaynak gibi görünse de insanları daha çaresiz ve daha mutsuz hissettirdiğini söylüyor. Bu tür araştırmalar, “Sosyal medya hesabının kullanımının azaltılması gerekli mi?” sorusunu gündeme getiriyor.

İnsanlık Sosyal Medya Bağımlısı mı?

Sosyal medya üzerine yapılan araştırmalardan elde edilen bulgular yetişkinlerin neredeyse yüzde 42’sinin birden fazla sosyal medya hesabına sahip olduğunu gösteriyor. Yine dünyada sosyal medya kullanan yaşlıların sayısı her geçen gün artsa da sosyal medya kullanıcılarının çoğunluğu 30 yaş altındadır. Amerika’da sosyal medya kullanıcıları, her ay 7,6 saatini sosyal medyaya harcıyor.

En son yapılan araştırmalardan elde edilen bulgular ise sosyal medya kullanıcılarının yüzde 40’ının gün içerisinde sosyal medyayı birden fazla ziyaret ettiğini gösteriyor. Herkesin sosyal medyayı kullanmak için ortak gerekçesi ise can sıkıntısını gidermektir. Bu nedenle de kendimize iyi bir arkadaş olarak gördüğümüz sosyal medyadan vazgeçmek hiç de kolay değildir.

Sosyal medya bağımlılığı üzerine yapılan araştırmaların ortaya koyduğu bir başka gerçek ise kaygı bozukluğu yaşayan ve sosyal ortamlarda kendilerine özgüven eksikliği hisseden kişilerin sosyal medya hesaplarını daha fazla kullandığıdır. Bu kişiler, kişisel problemlerini unutmak için sosyal medya ortamlarında daha fazla vakit harcayarak zamanla sosyal medya bağımlısı haline geliyorlar. Ayrıca bu kişiler, kendilerine karşı duyduğu özgüven eksikliğini giderme ve kaygı bozukluğundan kurtulma yolu olarak sosyal medya hesaplarını adeta bir ilaç gibi görüyorlar.

Sosyal Medya Yaşamlarımızı Nasıl Etkiliyor?

Sosyal medya kullanımının duygularımıza pozitif ya da negatif etkisinin olduğu bir gerçek. Hatta sosyal medya kullanımı davranışlarımızı dahi değiştirebiliyor. Sosyal medya kullanımının duygu dünyalarını ve davranışlarını negatif yönde etkilediğini ifade edenler, yaşamlarındaki başarılarını etrafındakilerle karşılaştırdığı zaman özgüven eksikliği hissediyorlar. Bu da kendilerini daha mutsuz hissetmelerine neden olduğundan psikolojik olarak bir rahatlama yaşayamıyorlar ve uyku düzenleri bozuluyor. Sosyal medyayı kurtuluş mecrası olarak görenlerin sosyal medya hesaplarından uzak kaldığı zaman endişeleri artıyor ve kendilerini psikolojik açıdan rahat hissetmiyorlar.

İleri derecede kaygı bozukluğu yaşayan insanlar, sosyal medya ile çok içli dışlı olduklarında yüz yüze iletişimde zorluk çekebiliyorlar. Bu da sosyal medyanın herkes için olmasa da bir siber zorbalık olduğunun en önemli göstergelerinden bir olarak kabul ediliyor. Günümüzde bu siber zorbalığın kurbanları sosyal medya kullanımını ciddi şekilde gözden geçirecek kadar çok fazladır. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğu zaman ebeveynlerin, sosyal medya hususunda çocukları için alacağı en iyi tedbir sosyal medya kullanımlarını sınırlandırmalarıdır.

Sonuç

Sosyal medya üzerine yapılan birçok araştırma akıl sağlığı ve mutluluk üzerine negatif etkileri olduğunu gösteriyor. Ancak bazı araştırmalara göre de sosyal medya aracılığıyla mutluluk yayılabilir. Örneğin sosyal medya ortamlarında mutlu anların paylaşılması, diğer sosyal medya kullanıcılarını da mutlu anlarını paylaşmaya yönlendirebilir. Şu da bir gerçek ki mutluluğun yayılımı bir salgın gibi çok güçlüdür. Bu nedenle de bazı araştırmacılar, sosyal medyanın mutlu bir toplum yaratmak için kullanılabileceğine inanıyorlar. Sonuçta sosyal medyanın, akıl sağlığı ve mutluluk üzerine hem negatif, hem de pozitif etkilerinin olduğunu kabullenmek gerekiyor.