Türkiye göller bakımından oldukça zengin bir ülkedir. Her bölgemizde oluşumlarına göre göller ve farklı türlerde göl çeşitleri bulunmaktadır. Volkanik, karstik, set, tektonik vb. bakımından ülkemizde göller bulunmaktadır.
Dört yanı kapalı, kimi zaman akarsular tarafından beslenen ve gideğeni olup olmamasına göre tatlı, tuzlu olarak birçok göl vardır. Şimdi göllerimizi tanıyalım, detaylarına birlikte bakalım. İşte Türkiye’deki göl türleri ve bu göl türleri içerisinde yer alan göller.
İçindekiler
Tektonik göller
Yer kabuğunun çökmesi sonucu oluşan çukurluklarda suların dolmasıyla meydana gelir. Böylelikle “Tektonik göller nasıl meydana gelir?” sorusunun yanıtını da paylaşmış olduk.
Türkiye’nin tektonik gölleri
Ege: Simav gölü
Marmara’da: Sapanca, İznik, Ulubat, Manyas gölleri,
Göller Yöresi: Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Ilgın, Akşehir, Eber, Suğla, Kovada gölleri,
İç Anadolu’da: Tuz, Tuzla ve Seyfe gölleri
Doğu Anadolu: Van, Hazar ve Hozapin gölleri.
Van gölü lavların önünü kapaması sonucu volkanik set gölü olarak da bilinir.
Karstik göller
Kayatuzu jips, kalker gibi çözülebilen kayaçların bulunduğu yerlerde meydana gelir. En fazla Akdeniz Bölgesi’nde bulunur. Kızılören obruk gölü, Kestel, Avlan, Yarışlı ve Salda gölleri tipik birer karstik göldür. Bu göllerimiz, kireç taşlarının çözülmesiyle oluşan çanaklar üzerinde meydana gelmişlerdir. Bununla birlikte, bazı göllerimizin oluşumu, tektonik çanaklarda başlamış, karstik olaylarla devam etmiştir. Başlıca bu göllerimiz ise, Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Acıgöl, Kovada ve Suğla gölleridir.
Volkanik göller
Volkanik faaliyetler sırasında oluşan patlama çukurları içerisinde meydana gelen göllerdir. Başlıca volkanik göllerimiz, Meke Gölü, Acıgöl, Nemrut ve Gölcük gölleri ile Süphan Dağı’nın yan kraterlerinden birinde bulunan Aygır Gölü’dür.
Sirk gölleri
Buzul gölleri olarakta bilinen bu göl türü, dağ doruklarında buzulların aşındırmasıyla oluşan ve sirk adı verilen çukurluklarda meydana gelirler.
Ülkemizde Sat, Ağrı, Erciyes, Kaçkar ve Bolkar dağları ile Aladağlar üzerinde yer yer bu türden göller bulunmaktadır.
Set gölleri
Alüvyal set gölleri: Alüvyonların akarsu önünü kapamasıyla medyada gelir. Bu göller, Marmara, Çamiçi (Bafa), Köyceğiz, Mogan, Eymir ve Uzungölleridir.
Kıyı set gölleri: Dalga ve akıntıların taşıdığı malzemeleri koy ve körfezlerin ağız kısmında biriktirme yapmasıyla oluşur. Bu göller, Büyük ve Küçük Çekmece gölleri, Terkos (Durusu) gölü, Çukurova deltasındaki Akyatan gölü kıyı set gölleridir.
Heyelan set gölleri: Heyelan sonucu bir akarsuyun önünün kapanmasıyla oluşan göllerdir. Tortum, Sera, Abant, Zinav ve Sülük gölleri ile Yedigöller Heyelan Set Gölleridir.
Volkanik Set Gölleri: Volkanizma sonucu vadi önlerinin kapanmasıyla oluşan göllerdir. Van, Erçek, Nazik, Çıldır, Haçlı ve Balık gölleri ülkemizdeki volkanik set gölleridir.
Yapay (Baraj) Gölleri: Yapay göllerimizin en büyükleri, Atatürk, Keban, Karakaya ve Hirfanlı barajlarının gerisinde kurulan göllerdir.
Dünyadaki en büyük göller
Ayrıca dünyanın en büyük göllerine de aşağıdaki şekilde ulaşabilirsiniz.
