Günümüzde kullandığımız ay isimlerinin tam olarak nereden geldiklerini merak ettiniz mi? Ayların isimlerinde sıkça karşımıza çıkan Arapça ve Suryanice kökenli isimlerle ay isimlerinin nereden ve nasıl günümüze ulaştığı konusunu derledik. İşte ay isimlerinin anlamları ve ay isimlerinin nereden geldikleri hakkında detaylı bilgiler.
Ocak: Eski adı Kanunnisa’dır. Kanun, Süryanice bir kelime olup ocak, fırın anlamına gelmektedir. Havalar iyice soğuyup ocaklar yakıldığı için bu ad verilmiştir. Eski Roma’daki ismi Januaris’dir. Janus, Roma mitolojisinde iki yüzü olan bir tanrıdır. Türkçe anlamı; kışın evlerde ateş yakılan yer.
Şubat : Süryanice bir kelimedir (şabat-şobat-şebat). Eski Roma’daki adı Februarius’tur. Februum arınma anlamına gelmektedir. Februa ise Romalıların günahlarına kefaret olarak kurban kestikleri arınma festivaline verilen isimdir. Februarius, Roma’da yılın son ayı olduğu için yeniden doğuş, zamanın başlangıcı gibi anlamlara gelmektedir.
Mart : Roma’da yılın ilk yani birinci ayı olup adı Martius’tur. Savaş tanrısı Mars’tan ismini alır. Kış bastırınca ara verilen savaşlara bu ayda kaldığı yerden devam edilirdi. Savaş tanrısının adı bu yüzden bu ayın adı olmuştur.
Nisan : Süryaniceden, nisannus kelimesinden gelmektedir. Yılın dördüncü ayı olan Nisan ayı Roma’da Aprilius denir. Aşk-güzellik tanrıçası Afrodit’in ayı olarak kabul edilirdi.
Mayıs : Roma mitolojisinde bahar ve bereket tanrıçası olan Miai’den gelir. Bu ayda Miai için şenlikler düzenlenirmiş ve Miai’nin bayramı kutlanırmış.
Haziran : Süryanicede hazuran kökünden gelmekte olan Haziran ayı sıcak anlamını taşır. Bu ay için sıcakların başladığı zaman anlamında kullanılmıştır. Roma’daki adı Junius olup, ayın adı yine bir tanrıça olan Juno’dan gelmiştir. Gençlik, genç anlamlarına gelir.
Temmuz : Eski Babil’de üreme ve bereket tanrıçası Tamuza’nın ayı olarak kabul edilir. Bu ayda tanrıça Tamuza için dam (Süryanicede kadın demektir) kökünden gelen Dumuzi adında festivaller düzenlenir. Roma’da Sezar, daha önceden de belirttiğimiz gibi, takvim oluşturulurken bu aya kendi ismini vermiş.
Ağustos : İmparator Octivivus’un ünvanı olan Augustus’tan gelir. Octivivus en görkemli icraatlarından biri olan İskenderiye’nin fethini bu ayda gerçekleştirince Sezar döneminde Sextilis (altıncı ay) olan bu ay Augustus’a çevrilmiştir.
Eylül : Süryanicede aylul (üzüm), yani “üzüm ayı” anlamına gelmektedir. Roma’daki adı September olup yedinci ay manasına gelir (septi-yedi). O zamanlar Mart, yılın ilk ayı olduğu için böyle denilmiştir.
Ekim : Eskiden Süryanice olan Teşrin-i evvel (ilk teşrin) adı verilirdi. Bu aya ekim yapılıp tarlalar sürüldüğü için Ekim adını verilmiştir. Roma’da October (sekizinci ay). Türkçe anlamı toprağı ekmek olarak kullanılır.
Kasım : Eskiden Süryanice olan Teşrin-i sani (son teşrin) denirmiş. Bu aya Arapça kökenli, ayıran-bölen anlamına gelen ‘kasım’ adını vermişiz. Nedeni ise eskiler, Kasım ayından itibaren 180 günlük süreler halinde Ruz-i Kasım ve Ruz-i Hızır diye yılı ikiye ayırırlarmış. Roma’da November’dır (dokuzuncu ay).
Aralık : Türkçe bir kelimedir. Eski yıl ile yeni arasında kaldığı için bu aya ‘Aralık’ adı verilmiştir. Roma’da December (onuncu ay). Kaynak:dho.edu.tr
