Günümüzde kullandığımız Türkçe gün isimlerinin anlamları ve kökenlerini merak ettiniz mi? Oldukça eski dönemlere dayanan günlerin isim anlamları ve isimlerinin nereden geldiğinin kökenini detaylarıyla birlikte bir arada topladık. İşte gün isimlerinin anlamları ve günümüzde kullanılan gün isimlerinin nereden geldiği açıklamaları.
İçindekiler
Gün isimleri ve anlamları
Pazartesi Pazar ertesi kelimeleri
Salı Arapça üçüncü gün anlamında Sellase, Selase ثلاثة sözcüğünden gelir.
Çarşamba Farsça-Süryanice dördüncü gün anlamında چهارشنبه (çıhar-şenbe) kelimesinden gelir.
Perşembe Farsça-Süryanice beşinci gün anlamındaki پنجشنبه (penc-şenbe) kelimesinden gelir.
Cuma Arapça, “جمع CM’A” “toplanmak” kökünden gelir.
Cumartesi Cuma ertesi kelimelerinin birleşmesinden gelir.
Pazar Pazar kelimesinden gelir.
Biraz daha detaylandıracak olursak, gün isimleri açıklamalı hali şu şekildedir;
Pazartesi
Türkiye dışında birçok ülkede haftanın ilk günü pazardır. Basit anlamda ‘pazartesi’ pazarın ertesi anlamında kullanılmıştır. Pazartesi Farsça bir kelime olup “ertesi” Türkçe olarak yer almıştır.
Salı
Salı gününün ismi de pazarın ilk gün olarak baz alınması sonucunda ortaya çıkmıştır. İbrânice “üçüncü” anlamını taşımaktadır. Salı günü Arapça’da ‘Yevmü’s-selāse’ yani ‘üçüncü gün’ olarak adlandırılır. Kısacası salı dilimize ‘selase’ sözcüğünden geçmiştir.
Çarşamba
Yine pazarın ilk gün olarak kabul edilmesinden dolayı ‘dördüncü gün’ anlamında kullanılır. Farsça’da cehar şenbe yani dördüncü gün olarak kullanılır. Çarşamba ‘dinlenme günü’ manasına da gelmektedir.
Perşembe
Ünlü Türkolog Aleksandr Borovkov perşembenin ‘penc şembe’den geldiğini belirtmiştir. ‘Panc’ Farça’da beş anlamına gelmektedir. Farsça-(penç şenbe = beşinci gün). Perşembe de haliyle ‘beşinci gün’ olarak kullanılmış olsa da ülkemizde dördüncü güne denk gelmektedir.
Cuma
Arapça’dan dilimize geçen ve Cuma Namazına işaret eden sözcük, ‘toplanma günü’ anlamına gelir, Arapça kökenli olarak günümüzde de kullanılır.
Cumartesi
Pazartesinde olduğu gibi cumartesi de ertesi eki alarak ‘cuma ertesi’ olarak kullanılmaktadır..
Pazar
Bir çok ülkede haftanın ilk günü olarak kabul edilen gündür ancak Türkiye’de haftanın ilk günü Pazartesidir. ‘Pazar’ ya da ‘bazar’ bildiğiniz gibi eski dönemde ticaret yerlerine verilen isimdir. İlk olarak 1303 yılında Codex Cumanicus’ta ‘bazar’ olarak geçen kelimeden, 1680 yılında Meninski tarafından yazılan sözlükte ‘bāzār güni’ olarak da söz edilmiştir. Farsça- (ba = yemek, zar = yer)
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Gün isimlerinin anlamı ve nereden geldiklerinin dışında ayrıca Ay İsimleri Nereden Geliyor? makalemizi de inceleyebilirsiniz.
