Sokağa çıkma yasağı nedir? Hangi durumlarda uygulanır?
Sokağa çıkma yasağı yeni bir kavram olmayıp geçmiş yıllarda birçok kez uygulandığı görülmüştür. En bilinen haliyle 2000’li yıllarda ve öncesinde sokağa çıkma yasağı nüfus sayımı gibi zamanlarda uygulanıyordu. (Adrese dayalı nüfus sayımına geçilmesinin ardından bu durum ortadan kalkmıştır.) Ülkemizde nüfus sayımı dışında terör faaliyetleri gibi durumlarda da sokağa çıkma yasağı uygulamaları görülmüştür.
En son tüm dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs önlemleri kapsamında birçok ülkede sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Türkiye’de de vakaların tespit edilmesinin ardından sıklıkla gündeme gelen sokağa çıkma yasağı talepleri önce 65 yaş üzeri kişiler için getirildi, ardından ise büyükşehirler ve Zonguldak’ta 60 yaş üzeri ve 18 yaş altı kişilerde ilan edildi. Son olarak 10 Nisan tarihinde alınan karar ile 11 Nisan 2020, saat 00:00’dan itibaren yine 30 büyükşehir ve Zonguldak’ta koronavirüs ile mücadele kapsamında 2 gün sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Peki nedir bu sokağa çıkma yasağı, hangi hallerde uygulanır, kapsamı nedir, yaptırımları nelerdir, detaylar haberimizde.
İçindekiler
Sokağa çıkma yasağı nedir?
Sokağa çıkma yasağı, devletler tarafından olağanüstü durumlarda vatandaşların sokağa çıkmasının kısmen veya belirli süre içerisinde yasaklanmasıdır. Bu kararın devlet tarafından verilebilmesi için öncelikle olağanüstü bir hal olması ve devletin bu yönde çalışmalarını aktarması gerekir.
Sokağa çıkma yasağı, her şeyden evvel halk ayaklanmasını, isyanı ve şiddeti önlemesi ve kontrol etmesi için tasarlanmış kısıtlamaları genellikle arzu edilen ve gerekli görülen ya da en kötüsü katlanılmak zorunda olunan bir durumdur.
Kanunun ilgili maddesi gereğince sokağa çıkma yasağını ihlal edenlere 392 lira para cezası kesiliyor.
Hangi durumlarda uygulanır?
Sokağa çıkma yasağı kararı iki durumda alınabilir. Birincisi olağanüstü hal şartlarıdır. İkincisi ise Temel Hak ve Hürriyetlerin kısıtlanması durumlarıdır.
Sokağa çıkma yasağı yetkisi iki durumda verilmiştir:
Resmi olağanüstü hal ilanından sonra olağanüstü hal idaresine ve sıkıyönetim ilanından sonra sıkıyönetim komutanına. İki durum da Anayasa’da tanımlanmış hukuku askıya alma müesseseleri içinde verilir.
1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu’nun 3’üncü maddesinde, sıkıyönetim komutanının yetkilerini düzenleyen madde şöyledir:
Madde 3/l. “Sokağa çıkmayı kayıtlamak ve yasaklamak ve gerektiğinde sivil savunma tedbirlerinin tümünü veya bir kısmını aldırmak;”
2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun a ve b bentleri de şöyle:
a) Sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak,
b) Belli yerlerde veya belli saatlerde kişilerin dolaşmalarını ve toplanmalarını, araçların seyirlerini yasaklamak.
(Kaynak:Sözcü,Sabah)
