Sosyal medyanın insan psikolojisi üzerindeki etkisi
Teknolojinin hayatımızın birçok noktasına tamamen yerleşmesiyle birlikte önem kazanan sosyal medya, insanların ruh sağlığını ve psikolojisini kötü etkilemekte. Birçok farklı platformları içerisinde barındıran bu sanal dünya gerçeklikten fazlaca uzak. İnsanları gerçek dünyadan soyutlayarak tamamen algısını bozan bu mecraların dünyada milyarlarca üyesi var. Gündemin, magazinin, haberlerin, hayatların ve kişilerin rahatça takip edilebildiği bu ortamlar her ne kadar iletişimi global ve hızlı hale getirseler de insanların psikolojik sağlıkları açısından ciddi tehdit oluşturuyorlar.
İçindekiler
Neden olumsuz etkiliyor?
Günümüzün en çok kullanılan sosyal medya platformları olan Twitter, Instagram, Whatsapp, Snapchat vb. uygulamalar insanların birbirleri ile sıkça iletişim kurduğu alanlar. Bu alanların her ne kadar yaş sınırlamaları olsa da bunu ölçebilmek oldukça zor olduğundan dolayı, çocuk kullanıcıların sayısı da bir o kadar fazla. Bunun yanı sıra, bu platformların üyelik aşamalarında herhangi bir cinsiyet, kimlik ve zihinsel seviye filtrelemesi olmadığı için herkesin bu platformlarda bulunması oldukça kolay. Bu durumlar da büyük sorunlara sebep oluyor.
Her türlü içeriği her yaş gurubu izleyebilirken, zihinsel yeterliliği ve cezai ehliyeti olmayan insanlar da bu platformları serbest bir şekilde kullanabiliyor.
Olumsuz etkileri nelerdir?
Özellikle çocuk yaşlarda yanlış içeriklere maruz kalmak ve insanların size bir tuş ile rahatça ulaşması birçok istismarın önünü açıyor. Bu tür durumlar da ciddi travmalara sebep oluyor. Bu platformlarda +18 görüntülerin yayınlanması ve bunları çocukların görmesi, bir çocuğun gelişim sürecini olumsuz bir şekilde etkiliyor. Sadece çocukların değil yetişkinlerin de sosyal medyadan sıkça psikolojik zarara uğradığını görmek mümkün.
Yanlış alışkanlıkların sürekli insanların gözünün önünde olması bu tür durumların normalleşmesine sebep oluyor. Bu yüzden insanlar uyuşturucu, alkol, sigara vb. ürünlerin kullanımını garipsemiyor. Garipsenmeyen durum da kabulleniliyor. Hatta bazı durumlarda bu tür kötü alışkanlıklara özenme durumu bile başlayabiliyor. Bu durumlar da insanların psikolojik ve bilişsel gelişimini yavaşlatarak algılarını bozuyor.
Sanal hayatın gerçeklik ile karıştırılması
Sosyal medyanın insan psikolojisi üzerindeki etkilerinden bir diğeri ise sanal hayatların gerçeklik ile karıştırılması durumudur. Bu durum kişilerin gerçek ile gerçek olmayanı ayırmalarını zorlaştırarak kişileri psikoloji bir buhrana doğru sürükler. Buna verilebilecek en basit örnek, sosyal medyayı aktif kullanan kişilerin yaşantı tarzlarına genç kız ve erkeklerin özenmesidir.
Lüks evlerin, arabaların, yatların, tatillerin ve ortamların insanların gözüne sokulduğu bu mecra, evinden başkalarının yaşantılarını sadece izleme gücüne sahip insanların psikolojilerini alt üst edebiliyor. İnsanlar para kazanmanın çok kolay olduğunu düşünerek yanlış yollara yönelebiliyorlar. Bunun yanı sıra çok güzel kadınların ve erkeklerin sıkça karşımıza çıktığı bu sosyal medya alanlarının güzellik algısı ve standartları dışında kalmak da insanların psikolojisini fazlasıyla bozuyor.
Son dönemlerde estetik operasyonlara yapılan bireysel yatırımların giderek artmasının en büyük sebebinin sosyal medya olduğu biliniyor.
Sibel zorbalık
Sosyal medyanın insan psikolojisi üzerindeki etkileri saymakla bitmeyecek türden olsa da en korkutucu olanı fazlaca global olmasıdır. Herkesin birbirine ulaşabildiği bu alanlarda siber zorbalık hat safhadadır. İnsanların psikolojilerinin fazlaca bozuk olduğu son dönemlerde, herkes birbirine karşı fazlaca tahammülsüz ve kırıcı olabiliyor. Özellikle güzellik ve standartlar algısının bu kadar yüksek olduğu bu tarz mecralarda alınan kötü yorumlar ve hakaretler insanların ruh sağlığında derin yaralar açılmasına sebep olabiliyor.
Siber zorbalığın bir başka türünü de insanların kolayca birbirlerine özel mesajlar gönderebildiği platformlarda görebiliriz. Bu özellik sayesinde herkes sözlü tacize ve baskıya açık hale gelebiliyor. Yaş grubu, cinsiyet, etnik köken, din ve dil fark etmeksizin herkes birbirine taciz ve hakarette bulunabiliyor. Bu durum da insanların kendisini dışlanmış ve kötü hissetmelerine sebep olabiliyor.
Sonuç olarak, sosyal medya çocukların, gençlerin ve tüm insanlığın psikolojik sağlığı açısından ciddi bir tehdit unsurudur. Bu platformlarda bir kontrol ve filtreleme sistemi olmaksızın herkesin üye olabilmesi, herkesi tacize ve baskıya açık hale getirir. Bir tür algının rahatça dayatılabildiği ve inandırılabildiği bu alanlarda insanların kendilerini dışlanmış ve yalnız hissetmeleri muhtemeldir. Sanal ve gerçeği ayırt etme algılarımız giderek bozulmakta ve her türlü kötülüğe açık hale gelmekteyiz. Sosyal medyanın kötülüklerinden kendimizi korumak için ya sosyal medyanın türlerinden uzak durmalı ya da kendi filtreleme yöntemimizi kendimiz belirleyerek aramıza bir mesafe koymalıyız.
