Türk dünyası için en önemli yazar, edebiyatçı, gazeteci, çevirmen, diplomat ve siyasetçi. Dünya edebiyatında son derece önemli bir yere sahip olan Cengiz Aytmatov, kaleme aldığı kitaplarıyla Türk kültür zenginliğini bütün dünyaya tanıtan yazar, edebiyatçı. Cengiz Aytmatov’un hayatı, yaşamından önemli noktalar ve eserlerine gelin hep birlikte bakalım.
İçindekiler
Cengiz Aytmatov kimdir?
12 Aralık 1928 de Kırgızistan’ın Şeker Köyünde dünyaya gözlerini açtı. Cengiz Aytmatov, ülkesinde en sıkıntılı dönemlere denk geldi. Daha küçük yaşta çalışmaya başlamak zorunda kaldı.
İkinci dünya savaşının SSBC’ye etkileri nedeniyle yetişkin nufus savaşta idi. Daha sonra Şeker Köyünden Kazakistan’ giden Aytmatov Cambul Veterinerlik okulunda okudu. Daha sonra Frunze Tarım Estitüsünde eğitimine devam etmiştir. Kırgız edebiyatı denince akla ilk gelen yazardır. 20. Yüzyılın önemli yazarlarındandır.
Aytmatov’un en önemli kahramanlarından biri babaannesidir. Kırgız gelenek ve göreneklerini çok iyi bilen bir hanımdır ve büyük bir yazar olmasının başında milli kaynaklardan olabildiğince beslenmesi gelir. Tabi ailesinin etkisi de büyüktür. Cengiz Aytmatov’un babası Türklüğü ve Türk birliğini desteklediği için göz altına alınır ve bir daha ondan haber alamazlar.
1938’de içlerinde Kırgızistan’ın başbakanı da bulunduğu kişiler gizlice öldürülürler. Babaları tutuklandıktan sonra Aytmatov ve kardeşlerine amcaları Rısbulbek bakmıştır. Ancak amcası da Stalin’in hışmına uğrayarak kaybolmuş ve ondan da yine bir daha haber alınamamıştır.
Asıl mesele de bu işte. Zaman ne kadar geçerse geçsin, bazı konularda hiçbir şeyi değiştirmez. Elinden malını mülkünü, varını yoğunu alsalar, bundan ölmezsin. Bunları yine edinebilirsin. Ama senin onurunu kırar, ruhunu öldürürlerse, işte buna çare yoktur.
Cengiz Aytmatov eserlerinde savaşın acımasızlığından, cephe gerisinde yaşadıklarından bahsetmiştir. Kitap ve eserlerinde kahramanları daha çok kendi köyündeki gerçek insanların yaşamlarını konu almıştır. Aytmatov eserlerinde geçmişin efsaneleri ve geleceğin bilim kurgusu ile harmanlayarak kendine özel bir teknik uyarlamıştır.
Cengiz Aytmatov’un vefatı
16 Mayıs 2008’de Tataristan’da iş seyahatinde rahatsızlanmış ve böbrek yetmezliği teşhisi konan Aytmatov, Almanya’nın Nünberg şehrine götürülmüştür. Tedavi gördüğü hastanede 10 Haziran 2008’de hayata veda etmiştir. Kırgız halkında önemli yer etmiştir ve çok sevilen evladının heykeli Bişkek’teki Ala Dağ meydanındadır.
Yazarlığı ile üne kavuştuktan sonra, 1957 senesinde Sovyet Yazarlar Birliğine üye olarak kabul edilidi. Aytmatov 1963 senesinde Lenin Ödülü’nü aldı. 1990- 1994 yılları arasında Sovyetler Birliği ve Rusya Federasyonu’nu, sonra da 2008’e kadar Kırgızistan Cumhuriyeti’ni büyükelçi olarak temsil etti.
Bir adam dünyaya getirmek ve onu yetiştirmek çok uzun zaman ister. Ama onu öldürmek çok kolaydır. Bir anda öldürürsün.
– Cengiz Aytmatov
Cengiz Aytmatov’un Eserleri
- Dağlar Devrildiğinde
- Darağacı
- Gün Olur Asra Bedel
- Fuji-Yama
- Beyaz Gemi
- Selvi Boylum Al Yazmalım
- Elveda, Gülsarı!
- Dağlar ve Steplerden Masallar
- İlk Öğretmenim
- Cemile
- Yüzyüze
- Zorlu Geçit
- Toprak Ana
- Cengiz Han’a Küsen Bulut
- Çocukluğum
- Kızıl Elma
- Hiroşimalar Olmasın
- İlk Turnalar
- Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
- Sultan Murat
- Dişi Kurdun Rüyaları
- Kassandra Damgası
Merhabalar,
Yeşilçam’ın unutulmaz filmi Selvi Boylum Al Yazmalım‘ın da yazarı olan, onlarca edebi esere sahip olan, dünyaca ünlü edebiyatçı Cengiz Aytmatov‘un ‘’Beyaz Gemi’’ adlı romanından en sevdiğim 7 alıntıyı okumanız üzere sizinle paylaşmayı çok isterim: ebrubektasoglu.com/yazi/cengiz-aytmatov-beyaz-gemi-romanindan-en-sevdigim-7-alinti/
Güzel okumalar dilerim,
edebiyatla ve sağlıkla kalın.